Þetta sumar andaðist Þorgrímur Kjallaksson en Vermundur mjóvi sonur hans tók þá við búi í Bjarnarhöfn. Hann var vitur maður og stundar heilráður.

Styr hafði þá og búið um hríð undir Hrauni inn frá Bjarnarhöfn. Hann var vitur maður og harðfengur. Hann átti Þorbjörgu, dóttur Þorsteins hreggnasa. Þorsteinn og Hallur voru synir þeirra. Ásdís hét dóttir þeirra, drengileg kona og heldur skapstór. Styr var héraðríkur og hafði fjölmennt mjög. Hann átti sökótt við marga menn því að hann vó mörg víg en bætti engi.

Þetta sumar kom út skip í Salteyrarósi og áttu hálft norrænir menn. Hét Björn stýrimaður þeirra. Hann fór til vistar á Eyri til Steinþórs. Hálft skipið áttu suðureyskir menn og hét Álfgeir stýrimaður þeirra. Hann fór til vistar í Mávahlíð til Þórarins svarta og félagi hans með honum er Nagli hét, mikill maður og fóthvatur. Hann var skoskur að kyni.

Þórarinn átti víghest góðan á fjalli. Þorbjörn digri átti og stóðhross mörg saman er hann lét standa í fjallhögum og valdi af hross um haustum til sláturs.

Þetta haust gerðist það til tíðinda að eigi fundust hross Þorbjarnar og var víða leitað en haustið var heldur veðurhart.

Í öndverðan vetur sendi Þorbjörn Odd Kötluson suður um heiði undir Hraun. Þar bjó sá maður er Spá-Gils hét. Hann var framsýnn og eftirrýningamaður mikill um stuldi eða þá hluti aðra er hann vildi forvitnast.

Oddur spyr hvort hrossum Þorbjarnar höfðu stolið útlendir menn eða utanhéraðsmenn eða nábúar hans.

Spá-Gils svarar: "Segðu svo Þorbirni sem eg mæli að eg hygg að hross hans muni eigi langt gengin úr högum þeirra en vant er á menn að kveða og er betra að missa síns en stór vandræði hljótist af."

En er Oddur kom til Fróðár virtu þeir Þorbjörn sem Spá-Gils hefði nokkurar sneiðir stungið Máhlíðingum um mál þessi. Sagði Oddur og að hann hafði svo mælt að þeir væru líkastir til hrossatöku er sjálfir voru févana og höfðu þó aukið hjónum úr því sem vandi var til. Í þessum orðum þótti Þorbirni kveðið á Máhlíðinga.

Eftir þetta reið Þorbjörn heiman við tólfta mann. Hallsteinn sonur hans var þar í för en Ketill kappi, annar sonur hans, var þá utanlands. Þar var Þórir, sonur Arnar af Arnarhvoli, nábúi Þorbjarnar, hinn röskvasti maður. Oddur Kötluson var í þessi ferð. En er þeir komu í Holt til Kötlu færði hún Odd son sinn í kyrtil móbrúnan er hún hafði þá nýgert.

Síðan fóru þeir í Mávahlíð og var Þórarinn og heimamenn í dyrum úti er þeir sáu mannferðina. Þeir kvöddu Þorbjörn og spurðu tíðinda.

Síðan mælti Þorbjörn: "Það er vort erindi hingað Þórarinn," segir hann, "að vér leitum eftir hrossum þeim er stolin voru frá mér í haust. Viljum vér hér beiða rannsóknar hjá yður."

Þórarinn svarar: "Er rannsókn þessi nokkuð með lögum upp tekin eða hafið þér nokkura lögsjáendur til kvadda að skynja þetta mál eða viljið þér nokkur grið selja oss í rannsókn þessi eða hafið þér nokkuð víðara farið til rannsóknar?"

Þorbjörn svarar: "Ekki ætlum vér að víðar þurfi þessa rannsókn að fremja."

Þórarinn svarar: "Þá viljum vér þverlega þessar rannsóknar synja ef þér viljið aflaga eftir leita og upp hefja."

Þorbjörn svarar: "Þá munum vér það fyrir satt hafa að þú sért sannur að sökinni er þú vilt þig eigi láta undan bera með rannsókninni."

"Gerið það sem yður líkar," segir Þórarinn.

Eftir það setti Þorbjörn dyradóm og nefndi sex menn í dóm. Síðan sagði Þorbjörn fram sökina á hendur Þórarni um hrossatökuna.

Þá gekk Geirríður út í dyrnar og sá hvað er títt var og mælti: "Of satt er það er mælt er að meir hefir þú Þórarinn kvenna skap en karla er þú skalt þola Þorbirni digra hverja skömm og eigi veit eg hví eg á slíkan son."

Þá mælti Álfgeir stýrimaður: "Veita munum vér þér allt það er vér megum hvað sem þú vilt upp taka."

Þórarinn svarar: "Eigi nenni eg nú lengur hér að standa."

Eftir þetta hlaupa þeir Þórarinn út og vilja hleypa upp dóminum. Þeir voru sjö saman og sló þegar í bardaga. Þórarinn vó húskarl Þorbjarnar en Álfgeir annan. Þar féll og húskarl Þórarins. Ekki festi vopn á Oddi Kötlusyni.

Auður húsfreyja hét á konur að skilja þá og köstuðu þær klæðum á vopn þeirra.

Eftir það gengur Þórarinn inn og hans menn en þeir Þorbjörn riðu í brott og sneru áður málum til Þórsnessþings. Þeir riðu upp með voginum og bundu sár sín undir stakkgarði þeim er Korngarður heitir.

Í túninu í Mávahlíð fannst hönd þar sem þeir höfðu barist og var sýnd Þórarni. Hann sá að þetta var konuhönd. Hann spurði hvar Auður var. Honum var sagt að hún lá í sæng sinni. Þá gekk hann til hennar og spurði hvort hún var sár. Auður bað hann ekki um það hirða en hann varð þó vís að hún var handhöggin. Kallar hann þá á móður sína og bað hana binda sár hennar.

Þá gekk Þórarinn út og þeir félagar og runnu eftir þeim Þorbirni. Og er þeir áttu skammt til garðsins heyrðu þeir mælgi til þeirra Þorbjarnar og tók Hallsteinn til orða og mælti: "Af sér rak Þórarinn ragmælið í dag."

"Djarflega barðist hann," segir Þorbjörn, "en margir verða vaskir í einangrinum þó að lítt séu vaskir þess í milli."

Oddur svarar: "Þórarinn mun vera hinn röskvasti maður en slys mun það þykja er hann henti þá er hann hjó höndina af konu sinni."

"Var það satt?" segir Þorbjörn.

"Satt sem dagur," segir Oddur.

Þá hljópu þeir upp og gerðu að þessu mikla sköll og hlátur.

Í þessu komu þeir Þórarinn eftir og varð Nagli skjótastur. En er hann sá að þeir ofruðu vopnunum glúpnaði hann og hljóp umfram og í fjallið upp og varð að gjalti.

Þórarinn hljóp að Þorbirni og hjó með sverði í höfuðið og klauf ofan í jaxla. Eftir það sótti Þórir Arnarson að Þórarni við þriðja mann. Hallsteinn sótti Álfgeir við annan mann. Oddur Kötluson sótti félaga Álfgeirs við annan mann. Þrír förunautar Þorbjarnar sóttu tvo menn Þórarins og var bardagi þessi sóttur með miklu kappi.

Þeirra skipti fóru svo að Þórarinn hjó fót af Þóri þar er kálfi var digrastur en drap báða förunauta hans. Hallsteinn féll fyrir Álfgeiri sár til ólífis en er Þórarinn var laus rann Oddur Kötluson við þriðja mann. Hann var eigi sár því að eigi festi vopn á kyrtli hans. Allir lágu eftir aðrir förunautar þeirra. Látnir voru og báðir húskarlar Þórarins.

Þeir Þórarinn tóku hesta þeirra Þorbjarnar og ríða þeim heim og sáu þeir þá hvar Nagli hljóp hið efra um hlíðina. Og er þeir komu í túnið sáu þeir að Nagli var kominn fram um garðinn og stefndi inn til Búlandshöfða. Þar fann hann þræla Þórarins tvo er ráku sauði úr höfðanum. Hann segir þeim fundinn og liðsmun hver var. Kallaðist hann víst vita að Þórarinn og hans menn voru látnir og í því sáu þeir að menn riðu heiman eftir vellinum. Þá tóku þeir Þórarinn að hleypa því að þeir vildu hjálpa Nagla að hann hlypi eigi á sjó eða fyrir björg.

Og er þeir Nagli sjá að mennirnir riðu æsilega hugðu þeir að Þorbjörn mundi þar fara. Tóku þeir nú rás af nýju allir inn til höfðans og runnu þar til er þeir koma þar sem nú heitir Þrælaskriða. Þar fengu þeir Þórarinn tekið Nagla því að hann var nálega sprunginn af mæði en þrælarnir hljópu þar fyrir ofan og fram af höfðanum og týndust sem von var því að höfðinn er svo hár að allt hefir bana það sem þar fer ofan.

Síðan fóru þeir Þórarinn heim og var Geirríður í dyrum og spyr þá hve farist hefir. Þórarinn kvað þá vísu:

Varði eg mig þar er myrðir
morðfárs vega þorði,
hlaut örn af ná neyta
nýjum, kvenna frýju.
Barkat vægð að vígi
valnaðrs í styr þaðra.
Mæli eg hól fyr hæli
hjaldrsgoðs af því sjaldan.

Geirríður svarar: "Segið þér víg Þorbjarnar?"

Þórarinn kvað:

Knátti hjör und hetti,
hræflóð, bragar Móða,
rauk um sóknar sæki,
slíðrbeittr staðar leita.
Blóð féll, en var voði
vígtjalds náar skaldi,
þá var dæmisalr dóma
dreyrafullr, um eyru.

"Tekið hefir þá brýningin," sagði Geirríður, "og gangið inn og bindið sár yður." Og svo var.

Nú er að segja frá Oddi Kötlusyni. Hann fór þar til er hann kom til Fróðár og sagði þar tíðindin. Lét Þuríður húsfreyja safna þá mönnum og fara eftir líkunum en flytja heim sára menn. Þorbjörn var í haug lagður en Hallsteinn sonur hans var græddur. Þórir af Arnarhvoli var og græddur og gekk við tréfót síðan. Því var hann kallaður Þórir viðleggur. Hann átti Þorgrímu galdrakinn. Þeirra synir voru þeir Örn og Valur, drengilegir menn.