Gunnlaugs Saga Ormstungu

3. kafli

Um sumarið bjóst Þorsteinn til þings og mælti til Jófríðar húsfreyju áður hann fór heiman: "Svo er háttað," segir hann, "að þú ert með barni og skal það barn út bera ef þú fæðir meybarn en upp fæða ef sveinn er."

Og það var þá siðvandi nokkur er land var allt alheiðið að þeir menn er félitlir voru en stóð ómegð mjög til handa létu út bera börn sín og þótti þó illa gert ávallt.

Og er Þorsteinn hafði þetta mælt þá svarar Jófríður: "Þetta er óþínslega mælt," segir hún, "slíkur maður sem þú ert og mun þér eigi sýnast þetta að láta gera svo auðigur maður sem þú ert."

Þorsteinn svarar: "Veist þú skaplyndi mitt," segir hann, "að eigi mun hlýðisamt verða ef af er brugðið."

Síðan reið hann til þings en Jófríður fæddi meðan meybarn ákafa fagurt. Konur vildu það bera að henni en hún kvað þess litla þörf og lét þangað kalla smalamann sinn er Þorvarður hét og mælti hún: "Hest minn skaltu taka og leggja söðul á og færa barn þetta vestur í Hjarðarholt Þorgerði Egilsdóttur og bið hana upp fæða með leynd svo að Þorsteinn verði ei var við. Og þeim ástaraugum renni eg til barns þessa að víst eigi nenni eg að það sé út borið. En hér eru þrjár merkur silfurs er þú skalt hafa að verkkaupi. En Þorgerður skal fá þér fari vestur þar og vist um haf."

Þorvarður gerði sem hún mælti. Síðan reið hann vestur í Hjarðarholt með barnið og fékk Þorgerði í hendur en hún lét upp fæða landseta sína er bjuggu inn á Leysingjastöðum í Hvammsfirði. En hún tók Þorvarði fari norður í Steingrímsfirði í Skeljavík og vist of haf og fór hann þar utan og er hann nú úr sögunni.

Og er Þorsteinn kom heim af þingi þá segir Jófríður honum að barnið er út borið sem hann hafði fyrir mælt en smalamaður var í brott hlaupinn og stolið í brott hesti hennar.

Þorsteinn kvað hana hafa vel gert og fékk sér smalamann annan.

Nú liðu svo sex vetur að þetta varð ekki víst. Og þá reið Þorsteinn til heimboðs vestur í Hjarðarholt til Ólafs pá mags síns Höskuldssonar er þá þótti vera með mestri virðingu allra höfðingja vestur þar. Þorsteini var þar vel fagnað sem líklegt var.

Og á einnhvern dag að veislunni er það sagt að Þorgerður sat á tali við Þorstein bróður sinn í öndvegi en Ólafur átti tal við aðra menn. En yfir gegnt þeim á bekkinum sátu meyjar þrjár.

Þá mælti Þorgerður: "Hversu líst þér bróðir á meyjarnar þessar er hér sitja gegnt okkur?"

Hann svarar: "Allvel," segir hann, "og er þó ein fegurst miklu og hefir hún vænleik Ólafs en hvíti og yfirbragð vort Mýramanna."

Þorgerður svarar: "Víst er það satt er þú segir bróðir að hún hefir hvíti og yfirbragð vort Mýramanna en ei vænleik Ólafs pá því að hún er eigi hans dóttir."

"Hversu má það vera," segir Þorsteinn, "en þó sé hún þín dóttir?"

Hún svarar: "Með sannindum að segja þér frændi," kvað hún, "þá er þessi þín dóttir en eigi mín, hin fagra mær" og segir honum síðan allt sem farið hafði og biður hann fyrirgefa sér og konu sinni þessi afbrigði.

Þorsteinn mælti: "Ekki kann eg ykkur að ásaka um þetta og veltur þangað sem vera vill um flesta hluti og hafið þið vel yfir slétt vanhyggju mína. Líst mér svo á mey þessa að mér þykir mikil gifta í að eiga jafnfagurt barn. Eða hvað heitir hún?"

"Helga heitir hún," segir Þorgerður.

"Helga hin fagra," segir Þorsteinn. "Nú skalt þú búa ferð hennar heim með mér."

Hún gerði svo. Þorsteinn var þaðan út leiddur með góðum gjöfum og reið Helga heim með honum og fæddist þar upp með mikilli virðing og ást af föður og móður og öllum frændum.
Hér er lýsing á kortinu...