Eyrbyggja saga

56. kafli

Snorri goði bjó að Helgafelli átta vetur síðan kristni var lögtekin á Íslandi. Þann vetur bjó hann þar síðast er Styr mágur hans var drepinn á Jörva í Flisuhverfi. Snorri goði fór eftir líkinu suður þangað og hann gekk í dyngjuna að Styr í Hrossholti þá er hann hafði upp sest og hélt um miðja dóttur bónda.

Það vor eftir keypti Snorri goði um lönd við Guðrúnu Ósvífursdóttur og færði Snorri þá bú sitt í Tungu í Sælingsdal. Það var tveim vetrum eftir víg Bolla Þorleikssonar, bónda Guðrúnar Ósvífursdóttur.

Það sama vor fór Snorri goði suður til Borgarfjarðar í málatilbúnað eftir víg Styrs við fjögur hundruð manna. Þar var í ferð þá með honum Vermundur hinn mjóvi bróðir Styrs. Hann bjó þá í Vatnsfirði. Þar var og Steinþór af Eyri og Þóroddur Þorbrandsson úr Álftafirði, Þorleikur Brandsson úr Krossnesi, bróðursonur Styrs, og margir aðrir virðingamenn. Þeir komust hið lengsta suður til Hvítár, að Haugsvaði gegnt Bæ. Þar var fyrir sunnan ána Illugi svarti, Kleppjárn hinn gamli, Þorsteinn Gíslason, Gunnlaugur ormstunga, Þorsteinn Þorgilsson úr Hafsfjarðarey. Hann átti Vigdísi, dóttur Illuga svarta. Margir voru þar og aðrir virðingamenn og höfðu meir en fimm hundruð manna.

Þeir Snorri goði náðu eigi að ríða suður yfir ána og höfðu þar fram málin er þeir komu framast svo að þeim var óhætt og stefndi Snorri Gesti um víg Styrs. Þessi sömu mál ónýtti Þorsteinn Gíslason fyrir Snorra goða um sumarið á alþingi.

Það sama haust reið Snorri goði suður til Borgarfjarðar og tók af lífi Þorstein Gíslason og Gunnar son hans. Þá var enn Steinþór af Eyri í för með honum og Þóroddur Þorbrandsson, Bárður Höskuldsson, Þorleikur Brandsson og alls voru þeir fimmtán.

Um vorið eftir fundust þeir á Þórsnessþingi, Snorri goði og Þorsteinn úr Hafsfjarðarey, mágur Illuga svarta. Þorsteinn var sonur Þorgils Þorfinnssonar Sel-Þórissonar frá Rauðamel. En móðir hans var Auður, dóttir Álfs úr Dölum, og var Þorsteinn systrungur Þorgils Arasonar af Reykjahólum og Þorgeirs Hávarssonar og Þorgils Höllusonar og Bitru-Odda og Álftfirðinga, Þorleifs kimba og þeirra Þorbrandssona. Þorsteinn hafði búið mál mörg til Þórsnessþings.

Það var einn dag í þingbrekku að Snorri goði spurði Þorstein hvort hann hefði þangað búið mál mörg til þings. Þorsteinn kveðst búið hafa þangað nokkur mál.

Snorri mælti: "Nú muntu vilja að vér greiðum svo mál með þér sem þér Borgfirðingar greidduð vor mál í fyrra vor?"

"Eigi fýsist eg þess," sagði Þorsteinn.

En er Snorri goði hafði þetta mælt lögðu hér stórþungt til synir Snorra goða og margir aðrir frændur Styrs, sögðu að Þorsteini skyldi sá bestur að þar félli hvert mál sem komið var og sögðu hitt maklegra að hann gyldi sjálfan sig fyrir þá svívirðing er þeir Illugi mágur hans höfðu gert til þeirra hið fyrra sumarið.

Þorsteinn svarar hér fá um og gengu menn við það af þingbrekku. Þorsteinn og frændur hans, Rauðmelingar, höfðu þar allir samt mikla sveit. En er til dóms skyldi ganga bjóst Þorsteinn til að hafa fram mál þau öll er hann hafði þangað búið. Og er frændur Styrs og tengdamenn vissu það vopnuðust þeir og gengu á milli dóms og Rauðmelinga er þeir vildu ganga að dóminum. Tókst þá bardagi með þeim.

Þorsteinn úr Hafsfjarðarey geymdi eigi annars en sækja þar að sem fyrir var Snorri goði. Þorsteinn var bæði mikill maður og sterkur og röskur til vopns.

En er Þorsteinn sótti fast að Snorra þá hljóp fram fyrir hann Kjartan frá Fróðá systursonur hans. Börðust þeir Þorsteinn tveir lengi og voru þeirra vopnaskipti mjög harðskeytt. Eftir það komu til beggja vinir og gengu millum og komu á griðum.

Eftir bardagann mælti Snorri goði við Kjartan frænda sinn: "Fram sóttir þú nú mjög í dag, Breiðvíkingurinn."

Kjartan svarar heldur reiðulega: "Eigi þarftu að bregða mér ætt minni

Í bardaga þessum féllu af Þorsteini sjö menn en margir urðu sárir af hvorumtveggjum. Málum þessum var þar slegið í sætt þegar á þinginu og var Snorri goði ósmár í öllum sáttmálum því að hann vildi eigi að þessi mál kæmu til alþingis því að þá var eigi sæst enn á víg Þorsteins Gíslasonar. Þóttist hann þó ærnu eiga að svara á alþingi að eigi væri þessi mál að kæra.

Um þessi tíðindi öll saman, víg Þorsteins Gíslasonar og Gunnars sonar hans og síðan um bardagann á Þórsnessþingi, orti Þormóður Trefilsson í Hrafnsmálum vísu þessa:

Meirr vó hinn móðbarri
menn að hjörsennu
týnir tjörreinar
tvo fyr á sunnan.
Lágu sjö síðan,
slíks eru jarteignir,
gífrs á grand-nesi
gumnar fjörnumnir.

Var skilið í sætt þeirra að Þorsteinn skyldi fram hafa mál sín öll á Þórsnessþingi sem hann hafði þangað til boðið. En um sumarið á alþingi var sæst á víg Þorsteins Gíslasonar og Gunnars sonar hans. Réðust þá til utanferðar þeir menn er til víganna höfðu farið með Snorra goða.

Þetta sumar tók Þorsteinn úr Hafsfjarðarey Rauðmelingagoðorð úr Þórsnessþingi því að hann þóttist þar aflvani orðið hafa fyrir Snorrungum. Tóku þeir frændur þá upp þing í Straumfirði og héldu það lengi síðan.
Hér er lýsing á kortinu...