Vatnsdæla saga

15. kafli

En er voraði og nokkuð leysti snjó úr hlíðum þá mælti Ingimundur: "Forvitni er mér á að vita ef nokkurir menn gengju á hátt fjall og sæju ef nokkuð væri snjóminna að sjá í aðra staði því að eigi þykir mér sem vér munum í þessum dal búnað reisa og eigi er ellegar jafnkeypi."

Síðan gengu menn á fjall eitt hátt og sá víða þaðan.

Þeir komu aftur og sögðu Ingimundi að fjöll voru snjólaus mjög þau er lágu í landnorður "og gott til að líta en hér er sem hin sama hríð sé ávallt er vér erum og kunnum vér það að sjá að þar eru landskostir miklu betri."

Ingimundur svarar: "Þá er hóf að og væntum enn að nokkuð grænt mun fyrir liggja. Svo mun hlut til draga."

Nú búast þeir snemma um vorið og er þeir nálgast norður til Vatnsdals þá mælti Ingimundur: "Sú mun sannast spáin Finnanna, því að nú kenni eg landsleg að frásögn þeirra, að hér mun oss að vísað, og vænkast nú mjög. Eg sé nú og land að víðleika með vexti og ef þar fylgja kostir þá má vera að hér sé vel byggjanda."

Og er þeir komu að Vatnsdalsá þá mælti Vigdís kona Ingimundar: "Hér mun eg eiga dvöl nokkura því að eg kenni mér sóttar."

Ingimundur svarar: "Verði það að góðu."

Þá fæddi Vigdís meybarn. Hún var Þórdís kölluð.

Ingimundur mælti: "Hér skal Þórdísarholt heita."

Síðan sótti liðið upp í dalinn og sá þar góða landakosti að grösum og skógum. Var fagurt um að litast. Lyfti þá mjög brúnum manna. Ingimundur nam Vatnsdal allan fyrir ofan Helgavatn og Urðarvatn. Þórdísarlækur fellur vestan í Smiðjuvatn. Ingimundur kaus sér bústað í hvammi einum mjög fögrum og efnaði til bæjar. Hann reisti hof mikið hundrað fóta langt og er hann gróf fyrir öndvegissúlum þá fann hann hlut sinn sem honum var fyrir sagt.

Þá mælti Ingimundur: "Það er þó satt að segja að eigi má við sköpunum sporna en þó skal nú á þetta góðan hug leggja. Bær sjá skal heita að Hofi."

Menn Ingimundar skipuðu sér um dalinn og tóku bústaði að hans ráði.

Þetta haust voru íslög mikil og er menn gengu á ísana þá fundu menn birnu eina og með henni húna tvo.

Ingimundur var í þeirri ferð og kvað það Húnavatn heita skyldu "en fjörður sá er flóir allur af vötnum, hann skal heita Vatnafjörður."

Eftir það fór Ingimundur heim. Hann setti saman virðulegt bú og gerðist brátt yfirmaður Vatnsdæla og þeirra sveita er nálægstar voru. Hann átti mart ganganda fé, bæði naut og sauði og annan búsmala.

Það sama haust hurfu frá honum sauðir og fundust um vorið í skógum. Þar heitir nú Sauðadalur. Og má af því marka landskosti þá er í það mund voru að féið gekk allt sjálfala úti.

Þess er enn getið að svín hurfu frá Ingimundi og fundust eigi fyrr en annað sumar að hausti og voru þá saman hundrað. Þau voru stygg orðin. Göltur einn mikill og gamall fylgdi þeim og var kallaður Beigaður. Ingimundur safnar mönnum til að henda svínin og kvað svo rétt að mæla að tvö höfuð væru á hvívetna. Þeir fóru eftir svínunum og ráku að vatni því er nú er kallað Svínavatn og vildu kvía þar við en gölturinn hljóp á vatnið og svamm yfir og varð svo móður að af honum gengu klaufirnar. Hann komst á hól einn er nú heitir Beigaðarhóll og dó þar. Ingimundur festi nú yndi í Vatnsdal. Þá gerðust og margar sveitir byggðar. Tókust þá upp lög og landsréttur.
Hér er lýsing á kortinu...